Het is moeilijk om nog ander nieuws te vinden in de luwtes van de onweders van Trump en de overvloedige berichten over de sportprestaties van mannen in lycra op de fiets en mensen die druk in de weer zijn met een balletje, aan de voet of op een racket. Toch gebeurt er nog genoeg op andere terreinen en in andere gebieden. “Ook in Catalonië?” hoor ik mijn handjevol volgers vragen. Nou en of.
Kwestie 1. De rechter voor de rechter gedaagd
De advocaten van Carles Puigdemont (die nochthans in Duitsland is blijven steken) en de andere Catalaanse ballingen die nu nog verblijven in België (Toni Comín, Lluís Puig en Meritxell Serret) en Schotland (Clara Ponsatí) hebben op 4 juni de hoge onderzoeksrechter van het Spaanse Constitutioneel Hof, Pablo Llarena, voor de Brusselse rechtbank gedaagd wegens vooringenomenheid. De Belgische rechter heeft Llarena nu gedagvaard om op 4 september in Brussel te verschijnen.
Uitingen van protest tegen de vervolging van Catalanisten in Girona en Caldes de Montbui, augustus 2018 (©2018 Huib J. Lirb)
De politiek gemotiveerde vooringenomenheid van Llarena en zijn collega’s – de Spaanse Justitie – zou, dunkt ook mij, al voldoende zijn gebleken uit de vele aanklachten en beschikkingen in de volgende zaken tegen (in min of meer willekeurige volgorde):
- de twee leiders van de onafhankelijkheidsbewegingen Ómnium Cultural en ANC (“de twee Jordi’s”) respectievelijk Jordi Cuixart en Jordi Sànchez, beide in voorlopige hechtenis wegens “seditie” sinds 16 october 2017 (zie http://www.ccma.cat/324/La-fiscalia-denuncia-per-sedicio-les-concentracions-del-20S/noticia/2810421/)
- de acht bewindslieden van de Catalaanse regering die in Spanje in voorlopige hechtenis zijn genomen op verdenking van rebellie, seditie en misbruik van publieke middelen, te weten de ministers Josep Rull i Andreu, Jordi Turull i Negre, Raül Romeva i Rueda, Dolors Bassa Coll, Meritxell Borràs i Solé en Carles Mundó Blanch, allen vanaf 2 november 2017 met een tijdelijke vrijlating op borgtocht van 4 december 2017 en, met uitzondering van de twee laatstgenoemden, tot hun hernieuwde gevangenisschap vanaf 23 maart 2018; de ministers Joaquim Forn Chiariello en Oriol Junqueras i Vies met ononderbroken gevangenisschap zonder borgtocht vanaf 2 november 2017.
- de voorzitter van het Catalaanse parlement dat “het bestond” de Catalaanse Republiek uit te roepen, Maria Carme Forcadell i Lluís, ook zij voor rebellie, seditie en het misbruik van publieke middelen, vanaf 9 november 2017 in voorlopige hechtenis, op borgtocht vrijgelaten direct de dag erop maar opnieuw gevangen gezet op 23 maart 2018
- de zeven voortvluchtige politici (Carles Puigdemont eerst in België en nu in Duitsland, Toni Comín, Lluís Puig en Meritxell Serret in België, Clara Ponsatí eerst in België en nu in Schotland, Anna Gabriel en Marta Rovira in Zwitserland), voor de gebruikelijke aanklachten van rebellie / seditie / opruïng / ambtsmisbruik en malversatie. Verwijzingen naar de allesoverheersende zaak lijkt me op zich onnodig, maar voor een paar overzichtsartikelen verwijs ik naar https://elpais.com/politica/2017/12/01/actualidad/1512118897_337961.html, https://cat.elpais.com/cat/2018/03/23/espana/1521812384_321414.html; voor de vlucht van Anna Gabriel, zie http://www.catalannews.com/politics/item/summoned-pro-independence-leader-travels-to-geneva; voor Marta Rovira, zie https://www.lavanguardia.com/politica/20180323/441868139224/marta-rovira-suiza-tribunal-supremo.html; ik heb op eerdere gelegenheden uitgebreid verslag gedaan van de formele protesten van specialisten op het gebied van internationaal recht, zoals Alfred-Maurice de Zayas en Ben Emmerson (http://www.lirb.nl/uncategorized/de-catalaanse-troebelen-5-update-kopie-van-een-facebook-stukje/, http://www.lirb.nl/historia-the-historyliner/de-catalaanse-troebelen-22-twijfels-over-de-kwaliteit-van-de-spaanse-democratie/, http://www.lirb.nl/historia-the-historyliner/de-catalaanse-troebelen-20-een-samenzwering-van-stilte-tegen-catalonie/).
- Artur Mas, de voorganger van Puigdemont die in october vorig jaar persoonlijk is veroordeeld voor seditie, ambtmisbruik en malversatie tot een boete van 2,2 miljoen euro vanwege het organiseren als regio-president van een eerder referendum over onafhankelijkheid op 9 november 2014 (o.m. https://elpais.com/ccaa/2017/10/16/catalunya/1508147833_346257.html
- de chef van de Catalaanse politie, Josep Lluís Trapero, de held van de klopjacht op de terroristen van Barcelona en Cambrils, samen met medebeklaagden Cèsar Puig, Pere Soler en Teresa LaPlana, bij de Audiència Nacional voorgezeten door de rechter Carmen Lamela (http://www.lirb.nl/historia-the-historyliner/de-catalaanse-troebelen-1-de-held-van-de-week/, http://www.lirb.nl/historia-the-historyliner/de-catalaanse-troebelen-2-knoeien-met-bewijsmateriaal/, http://www.lirb.nl/huishoudelijk/de-catalaanse-troebelen-11-het-recht-op-afscheiding/; voor sporadische berichten over de lopende procesgang van Trapero en de zijnen, zie, o.a., http://www.lavanguardia.com/politica/20171004/431784665870/trapero-audiencia-nacional-sedicion-sede-economia.html, https://www.vilaweb.cat/noticies/laudiencia-espanyola-confirma-el-processament-de-trapero-laplana-i-la-cupula-dinterior/https://www.vilaweb.cat/noticies/laudiencia-espanyola-confirma-el-processament-de-trapero-laplana-i-la-cupula-dinterior/, http://www.ccma.cat/324/trapero-i-tres-membres-mes-lexcupula-dels-mossos-a-laudiencia-nacional/noticia/2850333/, http://www.ccma.cat/324/trapero-a-judici-per-sedicio-i-per-pertinenca-aorganitzaciocriminal-pel-20s-i-1-o/noticia/2848380/; https://elpais.com/politica/2018/02/04/actualidad/1517767144_732725.html)
- de demonstranten die al dan niet verbonden zijn aan de CDR (Comitès de Defensa de la República, d.w.z. de officieuze “burgerdefensie” committee’s van de niet-erkende Catalaanse Republiek) (http://www.lirb.nl/historia-the-historyliner/te-wapen-ze-openen-de-tolpoortjes/; http://www.ccma.cat/324/linforme-de-la-guardia-civil-sobre-els-cdr-que-llarena-ha-demanat-pel-cas-de-rebellio/noticia/2848134/)
- de burgemeesters, wethouders en schooldirecteuren die het referendum mede hebben mogelijk gemaakt (nog bij dreiging gebleven) (http://www.lirb.nl/wp-admin/post.php?post=1302&action=edit)
- de lokale bestuurders die naderhand symbolen van de separatisten in de openbare gebouwen hebben toegestaan (met nog slechts incidentele zaken) [verwijzingen graag.]
- de publieke media die, met gebruik van publieke middelen, al te partijdig zouden zijn geweest in de nieuwsvoorziening en de becommentariëring (bijv. https://www.lavanguardia.com/politica/20170925/431549275139/monica-terribas-denuncia-guardia-civil.html en https://www.catalunyapress.cat/texto-diario/mostrar/971888/borrell-assegura-nomes-veies-tv3-fins-jo-seria-independentista).
Plakaat “Llibertat Jordis!” op raam in Besalú (©2018 Huib J. Lirb)
En dan zou Llarena op 22 februari in Oviedo tegenover de lokale pers uitdrukkelijk hebben gezegd dat de Catalaanse politici die in Spanje in de cel zitten, geen politieke gevangenen zijn – hetgeen “overigens” strookt met de officiële lezing van zowel de regering van Rajoy (PP) als die van Sanchez (PSOE) (voor een verklaring van het Openbaar Ministerie dienaangaande uit de regeringperiode van Rajoy, zie http://elmon.cat/politica/fiscalia-general-lestat-soste-que-parlar-presos-politics-sallunya-realitat; ). Daarmee verwierp hij openlijk het argument van de verdediging dat de fundamentele rechten van de Catalaanse politici geschonden worden. “Die rechter heeft dus buiten de rechtbank al geprejugeerd, zijn oordeel over deze zaak laten blijken”, aldus advocaat Paul Bekaert. Van Llarena wordt een morele schadevergoeding van 1 euro geëist terwijl de dagvaarding op zich al voldoende grond geeft om Llarena, nu als betrokkene in de zaak, ook in Spanje te wraken (https://www.hln.be/nieuws/buitenland/carles-puigdemont-en-ex-ministers-dagen-spaanse-rechter-voor-brusselse-rechtbank~addefac1/). “Het is aantoonbaar dat de rechter Llarena handelt zonder onpartijdigheid”, stelde Puigdemont in een videoboodschap, “en steeds meer wordt gemotiveerd door politieke overwegingen. We worden niet vervolgd door Justitie maar door de ideologie van een specifieke rechter” (https://www.ara.cat/politica/Puigdemont-Comin-Serret-Puig-Ponsati-denuncia_0_2027797303.html: “S’ha demostrat que el jutge Llarena actua sense imparcialitat i, a més a més, mogut per motivacions polítiques. No estem sent perseguits per la justícia sinó per la ideologia d’un jutge”; cf. http://www.catalannews.com/politics/item/spanish-judge-summoned-by-belgian-court-after-catalan-officials-file-lawsuit).
Barcelona, Spain. 1st Oct, 2017. National Police take the ballot box from the colleges and the voters protest for it (David Ortega Baglietto / Shutterstock.com)
Onder leiding van Llarena probeert de Spaanse justitie nu al langer dan een half jaar de Catalaanse (ik zeg: politieke) vluchtelingen persé overgedragen te krijgen op grond van rebellie en seditie, misdaden waarop in Spanje respectievelijk 30 en 20 jaar gevangenisstraf op staan. Rechters in België, Zwitserland, Schotland en nu ook Duitsland hebben ieder op hun beurt geoordeeld dat niet op de hoofdpunten gehoor kan worden gegeven aan het Europees aanhoudingsbevel dat Spanje tegen de vluchtelingen heeft uitgevaardigd omdat de misdaad van rebellie en seditie bij gebrek aan geweld (aanstichting of pleging) niet in die landen wordt erkend. Ze konden alleen overdragen op grond van de aanklacht van malversatie ofwel het misbruik van publieke middelen (in verband met de eventuele kosten voor het organiseren van het referendum van 1 october). Omdat de Spaanse Justitie dat te min vindt (en eigenlijk ook al weet die klacht niet te kunnen hardmaken bij gebleken gebrek aan bewijs), is het verzoek tot overdracht ook steeds weer ingetrokken (voor het geval van Belgie, zie https://www.hln.be/nieuws/buitenland/puigdemont-blijft-in-belgie-na-intrekking-europees-aanhoudingsbevel~a02d99ee/).
Llarena heeft op 17 mei geprobeerd de Duitse rechter met een dringend schrijven nog te behoeden voor de herhaling van de “fout” die de Belgische rechter eerder zou hebben begaan (https://www.hln.be/nieuws/buitenland/spaanse-rechter-waarschuwt-duitsland-niet-dezelfde-fout-te-maken-als-belgie-bij-uitlevering-puigdemont~aa47e6a3/). Daarmee is, in een poging om de eer van de Spaanse Justitie te redden, die van de Belgische justitie natuurlijk flink in diskrediet gebracht. Althans, zou ik zeggen, “diskrediet” alleen in de ogen van diegenen die nog geloven in de waardigheid van Llarena’s Justitie.
De juridische vervolging van de Catalaanse separatisten heeft in de afgelopen elf maanden (men begon immers al burgers en journalisten op te pakken in september 2017) zó nauw in de pas gelopen met uitspraken van Spaanse bewindslieden dat bij vele commentatoren in binnen- en buitenland de indruk van politieke motivatie of zelfs sturing is gewekt (zeer uitgesproken hierin is Ramón Cotarelo, zoals naar aanleiding van de zaak Trapero: https://www.elnacional.cat/es/politica/cotarelo-imputacion-trapero_240681_102.html ).
Het is nu ook weer het geval met de interventies, deze week, van de PSOE minister van Buitenlandse Zaken Josep Borell, een prominente politicus die van 20 juli 2004 tot 16 januari 2007 voorzitter is geweest van het Europees Parlement en bekend staat als een uitermate fel tegenstander van de Catalaanse onafhankelljkheid. Op 10 juli gevraagd heeft de voorzitter van het Spaanse Hooggerechtshof Carlos Lesmes aan de Spaanse ministers van Justitie (Dolores Delgado) en Buitenlandse Zaken (Josep Borell) schriftelijk en telefonisch gevraagd om de integriteit van Pablo Llarena en daarmee die van de Spaanse Justitie te “verzekeren” in de Belgische rechtszaak. Hij ziet de rechtzaak in België als een ernstige bedreiging voor de Spaanse instellingen en rechtspraak. Lesmes acht het daarom noodzakelijk dat er wordt toegezien op een correcte rechtsgang in België juist omdat die in België, kennelijk gelet op de weigering tot overdracht van Puigdemont c.s. op grond van rebellie, tot onvoorspelbare uitkomsten zou blijken te kunnen leiden (https://www.ara.cat/politica/president-Suprem-espanyol-integritat-Llarena_0_2048795270.html: “considera que cal actuar perquè les decisions del tribunal belga “són una incògnita””). De minister Borell heeft daarop volgens instructie zijn Belgische ambtgenoot Didier Reynders aangesproken en hem gevraagd “dat de Belgische regering voor de rechtbank de verdediging van de gedagvaarde rechter op zich neemt ‘in naam van de Belgische staat, maar ter verdediging van de immuniteit van Spanje en van de gedagvaarde rechter van het hooggerechtshof.'” (https://www.hln.be/nieuws/buitenland/spaans-hooggerechtshof-vraagt-belgie-om-spaanse-rechter-voor-rechtbank-te-verdedigen~aca8d572/)
¡Toe maar!
Het Belgische antwoord kwam neer op een rustig en beleefd beroep op vertrouwen in de integriteit van de Belgische Justitie. Borell heeft gezegd daar inderdaad alle vertrouwen in te hebben en probeert de poging tot interventie van Lesmes (zonder te overtuigen) af te doen als obligaat onderdeeltje van het rituele spel (http://elmon.cat/politica/borrell-replica-al-homoleg-belga-que-independencia-dels-jutges-no-questio).
Kwestie 2. Hispanificatie van het Europees Recht
Intussen probeert de Partido Popular, tot voor kort de regeringspartij onder leiding van de inmiddels afgetreden Rajoy, zich beter voor te bereiden op toekomstige fasen in de vervolging van de “indipendentistes”, door aan Juncker te vragen, bij het schrijven van europarlementarieër Esteban González Pons van de PP, of men het (“euroordre”) Europese aanhoudingsbevel niet zodanig zal kunnen aanpassen dat voortaan de misdaad van rebellie er ook onder komt te vallen (http://elmon.cat/politica/pp-demana-juncker-reformar-sistema-deuroordres-incloure-rebellio).
Het is wel merkwaardig dat de Spanjaarden denken dat Juncker’s EU met een oplossing voor hun probleem zal kunnen komen. Want de Spaanse Justitie loopt niet tegen Europees Recht aan, maar juist steeds tegen het bezwaar van de incompatibiliteit van de misdaad omschreven of bepaald in het Europees Aanhoudingsbevel en de beschikbare kandidaat-equivalenten in het strafrecht van de individuele nationale staten (al dan niet van de EU). Juncker (c.s.) kan niet de lidstaten opdragen hun nationale strafboeken aan te passen naar aanleiding van dit Spaanse verzoek. Ja, de EU zou kunnen proberen het Europees Aanhoudingsbevel zodanig te veranderen dat er geen equivalentie meer zou hoeven te bestaan. Maar dan verwordt dat bevel tot een “kom op met die kerel, gaat je niks aan wat ‘i heeft gedaan, we willen hem hebben en in de lik gooien”. Daar gaat geen EU lidstaat mee accoord.
Kwestie 3. Gekozen volksvertegenwoordigers geschorst
Deze week zijn ook de gevangen en gevluchte leden van het Catalaanse parlement, die verkozen zijn met de door de Spaanse regering zelf gelaste verkiezingen van december vorig jaar, te schorsen – het is weer een stap van Pablo Llarena (https://www.hln.be/nieuws/buitenland/spaans-hooggerechtshof-schorst-puigdemont-als-parlementslid~ac9ae1c0/).
Kwestie 4. De bloederige foto’s met politiegeweld van 1 october 2017 en 16 juli 2018
Gisteren is een fotojournalist van El Món, Jordi Borràs, in het hartje van Barcelona tot bloedends toe in elkaar geslagen door een circa 40-jarige woesteling die “¡Viva España!” en “¡Viva Franco!” riep. Direct na de daad maakte de gek zichzelf bekend als Spaans politieman door aan ide omstanders zijn badge van de “Cuerpo Nacional de Policía” te tonen (http://elmon.cat/politica/jordi-borras-agredit-home-que-sidentifica-policia-del-cnp; https://elpais.com/ccaa/2018/07/17/catalunya/1531811248_831490.html). Toen hij werd aangevallen, was Borràs uist bezig met een signeersessie van zijn documentaire fotoboek over het gewelddadig politieoptreden tijdens het referendum van 1 october. Het boek is klaarblijkelijk een doorn in het oog van vele politiemensen die al dan niet persoonlijk betrokken waren bij de acties die meer dan 1000 mensen naar de eerste hulp sloegen. Het “gewraakte” boek is overigens kort geleden door de huidige president van Catalonië Quim Torra persoonlijk aan de Spaanse koning overhandigd (https://www.elperiodico.com/es/politica/20180716/fotoperiodista-jordi-borras-agredido-barcelona-6946649). Die koning wordt vandaag door de econoom Xavier Sala i Martin “direct verantwoordelijk” gesteld wegens zijn toespraak van drie october 2017, waarover dadelijk meer (https://www.elnacional.cat/es/politica/sala-martin-jordi-borras-agresion_288669_102.html).
Jordi Borràs, Dies que duraran anys Ara Llibres 2018
Puigdemont maakt bezwaar tegen het feit dat de aanvaller niet meteen, of misschien nu nog helemaal niet, is geschorst (http://elmon.cat/politica/puigdemont-critica-que-policia-que-agredir-jordi-borras-continui-servei). De Catalaanse PP houdt nog de mogelijkheid open dat de aanval niet écht heeft plaatsgevonden (waarmee er dan ketchup voor de foto’s moet zijn gebruikt) (http://elmon.cat/politica/pp-no-condemnara-lagressio-borras-fins-que-confirmi-que-realment-victima) en Ciutadan(o)s komt met de leuke twist dat de aanval het resultaat is van de burgertwist die de separatisten zelf hebben veroorzaakt (http://elmon.cat/politica/ciutadans-creu-que-lagressio-borras-demostra-que-hi-ha-fractura-social).
Kwestie 5. Persona regia non grata
De Bourbonse koning van Spanje heeft op meerdere gelegenheden de afgelopen maanden te verstaan gekregen dat hij niet welkom is in Catalonië. De Spaanse koning had zich hardvochtig en volkomen partijdig uitgesproken tegen de onafhankelijkheidsstrevers in een televisietoespraak van 3 october die, in een gewone constitutionele parlementaire monarchie gericht zou zijn geweest op verzoening en een oproep tot kalmte. Nee, zijn vermanende oproep tot absolute gehoorzaamheid heeft veel Catalanen doen denken aan de autoritaire geweldenaars uit het verleden die culturele genocide op de Catalanen pleegden, van Filips V van Bourbon die een einde maakte aan de onafhankelijkheid van Catalonië in 1713 tot de fascistische dictator Franco die pas tegen het einde van 1975 stierf; let wel, de vorige koning, Juan Carlos, was formeel aangewezen door Franco zelf als zijn opvolger en, problematisch genoeg, hebben de “democratische” Spanjaarden tijdens “De Transitie” die keuze gerespecteerd.
Links: Prins Juan Carlos de Bourbon en Generaal Franco zien op 5 juni 1969 de parade toe waarmee het regime vierde dat Franco 30 jaar tevoren de burgeroorlog ( 1936 1939 ) won. Links: Franco en Juan Carlos op hetzelfde balkon op 23 oktober 1975 (Nationaal Archief – Fotocollectie Anefo bestanddeelnummers 922-4913 en 928-2237)
Juan Carlos is onlangs “bezongen” als olifantendoder en hoerenloper (voor welke achtergrond, zie bijvoorbeeld https://www.theguardian.com/commentisfree/2013/mar/04/spain-king-juan-carlos-scandal) door een rapper, Miquel Arenas Beltrán alias Valtònyc, die zich echter niet alleen aan majesteitsschennis schuldig zou hebben gemaakt maar, met verwijzingen naar de ETA, ook aan “de glorificatie van terrorisme”, op grond waarvan het hoogste strafhof, de Audienca Nacional, hem op 23 februari 2018 heeft veroordeeld tot drie-en-een-half jaar gevangenisstraf en een astronomische geldboete (https://www.theguardian.com/world/2018/may/24/spanish-rapper-valtonyc-begin-jail-term-vows-disobey-fascist-state; http://www.catalannews.com/society-science/item/rapper-sentenced-to-prison-calls-for-disobedience; https://www.elperiodico.cat/ca/politica/20170305/valtonyc-a-la-preso-per-immadur-5871934). De rapper is op tijd naar België gevlucht (https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/07/05/rapper-valtonyc-vlucht-naar-belgie-spaanse-rechters-lijden-aan/). Een andere rapper, Pablo Hasél, is op 2 maart 2018 veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf en een astronomische geldboete vanwege zijn eigen majesteitsschennis in combinatie met, deze keer, onder andere smalende opmerkingen over de Guardia Civil (https://elpais.com/politica/2016/09/01/actualidad/1472721491_276724.html; https://elpais.com/politica/2018/03/02/actualidad/1519999011_089283.html; http://www.ccma.cat/324/dos-anys-de-preso-per-al-raper-lleidata-pablo-hasel-per-enaltiment-del-terrorisme/noticia/2841628/). Door smalend te stellen dat “rappers” in Spanje zwaarder gestraft worden dan “rapists”, zoals gedaan is in de social media, verwijst men naar de schandalige zaak van de “manada”. Dat is de wolvenroedel van “stoere mannen” die tijdens het festival op 7 juli 2016 in Pamplona een jonge vrouw – meisje – hebben verkracht. Een van de verkrachters was een Guardia Civil die naderhand haar telefoontje ook nog jatte. Omdat de 18-jarige uit angst geen woord meer durfde te zeggen toen ze door de vijf kleerkasten het portaal werd ingesleurd en verkracht – het bewijs staat op het filmpje dat een verkrachter heeft gemaakt: kaken op elkaar en ogen dicht betekent kennelijk toestemming – zijn de groepsverkrachters er nog best goed van af gekomen (https://www.theguardian.com/world/2018/apr/26/protests-spain-five-men-cleared-of-teenagers-gang-rape-pamplona); op 11 juni 2018 – nog geen twee jaar na de verkrachting – was de betrokken Guardia Civil alweer in actieve dienst, zij het met beperkende voorwaarden (https://elpais.com/elpais/2018/07/11/inenglish/1531318840_225983.html). [Maar let op, Spanje heeft net de wet aangepast: https://www.demorgen.be/buitenland/spanje-scherpt-wetgeving-rond-verkrachting-aan-b4968aca/].
Links en Midden: Fascistisch dictator Francisco Franco aan het golfen met zijn “kroonprins” Juan Carlos, 24 augustus 1970 (Nationaal Archief – Anefo, nrs. 923-7748 en 923-7749) Geheel rechts: Generaal Franco en Prins Juan Carlos en hun echtgenotes woonden diner bij in Barcelona op 7 juli 1970 (Nationaal Archief – Anefo 923-6503)
Spanje heeft dus behalve een slecht gevoel voor proportionaliteit dus ook nog steeds een probleem met de majesteit. Op 13 maart heeft het Hof voor de Rechten van de Mens bepaald dat Spanje niet twee jongens mocht veroordelen voor geweldpleging of haatzaaien alleen maar omdat ze het portret van de koning hadden verbrand (https://www.elperiodico.cat/ca/politica/20180313/estrasburg-condemna-espanya-imposar-preso-dos-manifestants-crema-foto-reis-girona-6685828).
De Spaanse monarchie verliest met de dag steeds meer glans en daar doet geen rechter iets tegen. Sterker nog, een rechter heeft niet lang geleden de zwager van de huidige koning, Iñaki Urdangarin, moeten veroordelen tot opsluiting in een gouden kooi wegens zijn betrokkenheid in een enorm corruptieschandaal (https://elpais.com/elpais/2018/03/12/inenglish/1520848786_006822.html, https://elpais.com/elpais/2018/06/29/inenglish/1530263611_903113.html). Momenteel is zich weer een nieuw schandaal over Juan Carlos aan het ontvouwen, rond de persoon van Corinna zu Sayn-Wittgenstein, waarin er weer sprake is van amoureuze escapades, olifanten, geheime diensten, verdoezeling en verduistering (https://elpais.com/elpais/2018/07/16/inenglish/1531729422_476862.html).
Ontvangst in de tuin van het La Granja Paleis bij Segovia t.g.v. de, indertijd, Spaanse nationale feestdag op 18 juli 1974 – op die dag vierde men de verjaardag van de staatsgreep die Generalísimo Franco tegen de Tweede Spaanse Republiek had ondernomen in 1936. Prins Juan Carlos van Bourbon en zijn vrouw Prinses Sophia gaven deze receptie. Prins Juan Carlos verving hier het Spaanse Staatshoofd Franco die in het ziekenhuis lag. (Nationaal Archief Anefo 927-3402).
De huidige koning, Filips VI, de zoon van Juan Carlos, heeft geen persoonlijk schandaal nodig om zich door velen gehaat te maken in Catalonië. Hij heeft op 3 october, zoals gezegd, in een televisietoespraak zijn woede geuit over de onafhankelijkheidsstrevers en zijn waardering uitgesproken voor de gezagsdragers die twee dagen tevoren zoveel mensen bij de stembussen het ziekenhuis in hadden geknuppeld. Dit was een onvergeeflijke misstap en een grove misrekening (zie volgende kwestie mede naar aanleiding van deze “error imperdonable en la crisis catalana”, http://www.elintelecto.com/2018/07/15/monarquia-felipevi-referendum-espana/) De koning is op 24 october 2017 door de burgemeester van Girona verklaard tot persona non grata, een ongewenst persoon, in de stad; de gemeenteraad heeft die verordening bevestigd op 13 maart 2018 (https://www.lavanguardia.com/local/girona/20180313/441497397104/pleno-girona-confirma-felipe-vi-persona-non-grata.html). Bij de opening van het Mobile World Congress in Barcelona op 25 februari 2018 is de koning niet formeel ontvangen door de Catalaanse bewindslieden – alleen de nieuwe chef van de Catalaanse politie, de vervanger van Trapero die nu wordt vervolgd, stond klaar om een handje te geven; de burgemeester van Barcelona en de bewindslieden van Catalonië schoven later aan bij de maaltijd, geheel ontspannen en goed geluimd, tegenover de stille koning en de zuurpruimen van de PP (https://www.lavanguardia.com/politica/20180225/441078002967/plante-autoridades-cataluna-rey-felipe-vi-mwc.html). Ook het volgende (staats-) bezoek van de Spaanse koning aan de (Republiek van) Catalonië gaf problemen. Op 28 juni zou de jaarlijkse prijs van de Stichting Prinses van Girona (Fundació Princesa de Girona) voor ondernemende jongeren door de koning worden uitgereikt in het auditorium van de stad. Aanvankelijk werd er bezwaar gemaakt onder het voorwendsel dat er werkzaamheden aan het auditorium zouden worden verricht. Maar de burgemeester Marta Madrenas, partijgenoot en opvolger van Carles Puigdemont, gaf sowieso geen toestemming voor het gebruik van de zaal of enig ander alternatief in de stad. Daarop werd de koning uitgenodigd om te komen naar een landhuis van de culinaire familie Roca, de Espai Mas Marroch. Als gevolg van hun keuze de koning te vergasten op een mooi diner en hem de gelegenheid te bieden de ceremonie in stijl te laten doorgaan, hebben veel Catalanen algemeen opgeroepen tot een boycot van El Celler de Can Roca, het drie-Michelin sterrenrestaurant dat toevallig net wereldwijd gevierd is met een eigen aflevering in de Netflix-serie Chef’s Table (https://www.netflix.com/nl/title/80007945; voor de hele zaak, zie https://www.vilaweb.cat/noticies/girona-es-gira-desquena-a-felipe-vi/; en https://www.theguardian.com/world/2018/jun/20/top-catalan-chef-joan-roca-defends-decision-to-host-spanish-kings). In verder protest ter plaatse heeft de gemeente Caldes de Malavella besloten om tijdens het bezoek van de koning, die uiteindelijk naar een hotel in de omgeving van deze plaats moest uitwijken, het plein voor het gloednieuwe gemeentehuis te vernoemen naar de dag van het referendum van vorig jaar: met een videoboodschap van Carles Puigdemont werd la plaça U d’Octubre feestelijk geopend op een manier die past bij de Catalanen (http://www.ccma.cat/catradio/alacarta/catalunya-al-dia/placa-u-doctubre-aprofitant-la-presencia-del-rei-a-caldes-de-malavella/audio/1007155/; https://www.regio7.cat/arreu-catalunya-espanya-mon/2018/06/29/protestes-contra-presencia-felip-vi/484175.html; https://www.vilaweb.cat/noticies/caldes-de-malavella-inaugura-la-placa-u-doctubre-coincidint-amb-la-visita-de-felip-vi-a-les-comarques-gironines-2/; https://www.aldia.cat/catalunya/noticia-caldes-malavella-girona-bateja-placa-doctubre-contra-visita-rei-20180628220316.html).
Girona ©2018 Huib J. Lirb
Kwestie 6. ¡Viva la Republica Española? Visca la Republica Catalana?
Nu er in de landelijke politiek steeds vaker gesproken wordt over de mogelijkheid om een referendum te houden over de afschaffing van de monarchieis er zelfs via change.org een petitie daartoe gestart (https://www.change.org/p/referendum-sobre-la-monarquia). Er zou een meerderheid kunnen worden gevonden voor de verandering van de monarchie in een republiek (http://www.elintelecto.com/2018/07/15/monarquia-felipevi-referendum-espana/; https://federacion.republicanos.info/2018/06/30/la-monarquia-ha-muerto-pero-psoe-y-podemos-tienen-miedo/). Dit zou voor de Catalaanse onafhankelijkheidsstrevers een interessant nieuw perspectief kunnen bieden: Alberto Garzón, econoom en algemeen coordinator van Verenigd Links (Izquierda Unida), heeft op 6 juli 2018 Quim Torra, de huidige president van Catalonië, het vergezicht gegeven op een zinvolle mate en aard van autonomie van Catalonië als deel van een nieuw te vormen federale Republiek Spanje (“república federal”) (https://www.aldia.cat/espanya/noticia-garzoniu-trasllada-torra-republica-federal-solucionaria-problemes-20180706124029.html). Iets zegt me dat we hier binnenkort véel meer te overdenken en te bespreken hebben!
Kwestie 7. Oprichting Crida Nacional
Bepaald niet onbelangrijk. Maar tijd schiet nu tekort om dit uit te werken.
Appendix: eerder stukje over de uitspraak van de Duitse rechter
13 juli
De rechter in Sleeswijk-Holstein heeft dus bepaald dat Puigdemont niet kan worden uitgeleverd aan Spanje voor rebellie of seditie, maar slechts op grond van de aanklacht van verduistering/malversatie. De aanklacht van “rebellie” is, bij gebrek aan het gebruik van geweld of het aanstichten daartoe, ontoelaatbaar; het verzoek is niet ontvankelijk, want een dergelijk delict van rebellie-zonder-geweld-met-een-sanctie-van-30-jaar-gevangenschap blijkt, na grondig onderzoek (in Duitsland, België, Schotland, Zwitserland) op verzoek van Spanje en de praktische omstandigheden van Puigdemont’s (cum suis’) tournee als politieke vluchteling(en) in Europa, niet te bestaan. Toch zitten op dit moment nog steeds 10 Catalaanse politici ten onrechte gevangen op grond van “een niet-bestaand delict”, in een vooralsnog eindeloze “voorlopige” hechtenis die in het geval van sommigen nu al negen maanden (!) duurt. Nog eens zes Catalaanse politici, waaronder Carles Puigdemont, zijn door de schandelijke vervolgingen in ballingschap gedreven.
En de verduisteringen? Ze hebben hard gezocht naar bewijzen van het misbruik van publieke middelen, maar zelfs de plastic stembussen die gebruikt zijn op 1 october 2017 blijken te zijn betaald uit particuliere fondsen. Alleen de zaak van de forensische reiskostenvergoeding van de kiescommissie loopt nog. Potloden en paperclips. En dat na de miljoenenfraude van de zaak Gürtel, waar zo veel (ex-)bestuurders van vooral de Partido Popular voor zijn veroordeeld en waar zoveel meer mensen vermoedelijk goed mee weg zijn gekomen – niet in ballingschap, maar gewoon thuis, aan hun eigen keukentafel.
Laten we hopen dat Carles Puigdemont en zijn vervolgde companen snel weer vrij kunnen lunchen samen, in Girona, in Vic, in Barcelona, Solsona of waar ook in een vrij Catalonië. Die toekomst moet worden gemaakt “in Europa” en, zoals Quim Torra dat gisteren al zei, daartoe is door het gerechtshof van Sleeswijk-Holstein weer een nieuwe stap gezet.
Voor de Schotse rechter, zie Catalaanse Troebelen 26.
Voor de zaak Gürtel, Catalaanse Troebelen 28.
