Amnestie voor ten onrechte vervolgde Catalanisten. Deel 1.

Facebook stukje naar aanleiding van Cain Burdeau, “Spain on edge as Sánchez strikes deal on Catalan amnesty, politician shot” (https://www.courthousenews.com/spain-on-edge-as-sanchez-strikes-deal-on-catalan-amnesty-politician-shot/)

Coïncidentie: kort na de bekendmaking dat Carles Puigdemont waarschijnlijk amnestie zal krijgen [“about time, too!”] in ruil voor politieke steun van Catalanisten aan de PSOE van de Spaanse premier Sanchez, en een dag na de gewelddadige protesten van Spaanse nationalisten in reactie op dat nieuws, werd in Madrid een van de oprichters van de ultra-rechts-nationalistische partij Vox voor zijn deur in het gezicht geschoten door een onbekend persoon. De toevallige samenloop van deze gebeurtenissen is door sommigen direct opgevat als indicatie van een causaal verband. Op zoek naar een een mogelijk schuldige partij, op de tast in het duister, hebben ze het verband gelegd met de Catalaanse zaak. Immers, het Spaans-Nationalisme van Vox staat lijnrecht tegenover het Catalaanse onafhankelijkheidsstreven. En Vidal-Quadras was in de 1990er jaren de aanvoerder van de Partido Popular (de conservatieve, anti-revolutionaire en Spaans-Nationalistische “volkspartij” die is voortgekomen uit de Franquistische elite) in Catalunya.

Zoals de NOS het wil: “Quadras is neergeschoten op de dag dat de Spaanse regering een akkoord heeft gesloten met Catalaanse separatisten. De partij van separatistenleider Puigdemont steunt premier Sánchez bij het vormen van een nieuwe regering in ruil voor amnestie. Quadras is fel tegen deze deal. «Onze natie houdt op te bestaan als liberale democratie en wordt een totalitaire tirannie», zei hij op X vlak voordat hij werd neergeschoten.” (https://nos.nl/…/2497223-prominente-spaanse-politicus…).
Deze verdachtmaking, geheel zonder verder bewijs en uitsluitend op grond van speculaties over een denkbaar geacht “motief” van Catalanisten, is echter een zeer onwaarschijnlijke. Ten eerste wordt telkens duidelijk gemaakt dat de aanslag zorgvuldig moet zijn voorbereid: de aanslagpleger stond hem op te wachten. Dat wringt toch wel een beetje met de suggestie van de spontane woede over zijn uitspraak op het gewezen Twitter de dag tevoren. Maar dat is niet mijn voornaamste bezwaar. De Catalaanse onafhankelijkheidsbeweging vanaf althans de tweede helft van de twintigste eeuw is immers nadrukkelijk gekenmerkt geweest door geweldloosheid –– ondanks het feit dat juist van de kant van de Spaanse Nationalisten en autoriteiten herhaaldelijk geweld, verbaal en fysiek, TEGEN de Catalanisten is gebruikt. De geweldloosheid is inderdaad van oudsher een opmerkelijk verschil geweest tussen de onafhankelijkheidsstrijders van de Basken en de onafhankelijkheidsstrevers van de Catalanen (zie bijvoorbeeld Daniele Conversi, The Basques, the Catalans and Spain. Alternative Routes to Nationalist Mobilisation, Londen 1997). Het is nogal wat om zomaar een complete ommezwaai van historisch belangrijke betekenis te accepteren op grond van een lullige coïncidentie.
De suggestie van een causaal verband op grond van louter coïncidentie en speculatie over “motief” voor de aanslag is het resultaat van oppervlakkige journalistiek óf natuurlijk moedwillige stemmingmakerij. Ik zou net zo goed kunnen speculeren dat een Spaanse Nationalist juist deze vent heeft beschoten precies om de Catalanisten in diskrediet te brengen en de woede van de Spaanse Nationalisten verder op te wekken. Net zo makkelijk. De insinuatie dat de Catalanisten mogelijk tot deze aanslag zouden zijn gekomen, kortom, is een villein “appeltje-eitje”, een gemakzuchtig “kip-in-het-pannetje”, een pro-Spaanse speculatie die moeiteloos terecht is gekomen in nieuwsberichten in diverse media.
Neem het bericht van RTL Nieuws, “Oprichter Spaanse nationalistische partij Vox in gezicht geschoten”, van 9 november 2023: “De Spaanse politicus Vidal-Quadras was jarenlang lid van het Europees Parlement en was daar van 2004 tot 2007 vicevoorzitter van namens de Europese Volkspartij. In 2014 besloot hij de partij te verlaten, om een eigen partij op te richten: Vox. Het was een beweging tegen de Catalaanse onafhankelijkheid, legt RTL Nieuws-correspondent Richard Hogenkamp uit. «Hij wilde het tegengeluid zijn. Later zijn ze de extreemrechtse hoek opgegaan.»” Direct daarop wordt weliswaar gesteld dat het niet bekend is “Of de beschieting verband houdt met zijn politieke standpunten of verleden”, maar het verband is door de correspondent niettemin gelegd. (https://www.rtlnieuws.nl/…/alejo-vidal-quadras-spaanse…).
Of neem dit voorbeeld van Cain Burdeau, «Spain on edge as Sánchez strikes deal on Catalan amnesty, politician shot» op de website van Courthouse News Service van 9 November 2023. De ondertitel zinspeelt reeds op een causaliteit: «Political tensions boiled over in Spain after acting Prime Minister Pedro Sánchez entered a controversial amnesty deal with Catalan separatists and a co-founder of Spain’s far-right Vox party was shot in the face.» De insinuatie wordt alleen maar sterker in de eigenlijke tekst. https://www.courthousenews.com/spain-on-edge-as-sanchez…/
Ongetwijfeld zal de speculatie ruim baan hebben gekregen in de grote Spaanse kranten. Maar ik heb het té druk met het volgen van het nieuws over Palestina om dat nader uit te zoeken.
Update 21 juni 2024. Er is in Nederland een verdachte opgepakt. Die zou deel uitmaken van de Mocro-Mafia. “El País meldt op basis van bronnen bij de politie dat de opgepakte verdachte banden heeft met Nederlandse drugscriminelen uit de hoek van de zogenoemde Mocro-maffia. Volgens deze bronnen is het goed mogelijk dat de Nederlandse criminelen in opdracht van Iran hebben gehandeld. De dader werd eerder door anderen ook gezocht in de Catalaanse onafhankelijkheidsbeweging. Dit omdat Vidal-Quadras’ partij Vox fel gekant is tegen de onafhankelijkheid van Catalonië.”
https://www.rtl.nl/nieuws/binnenland/artikel/5456332/spaanse-media-verdachte-aanslag-politicus-nederland-opgepakt

Het is écht niet begonnen op 7 october 2023.

Het is écht niet begonnen op 7 october 2023.

Een nieuwsbericht uit 1949, “Nieuwe Courant”, 10 Januari 1949

Aangehecht een nieuwsbericht uit 1949 (de “Nieuwe Courant”) dat past in het historisch kader van de verdrijving, verdrukking en vermoording van de inheemse bevolking van Palestina tot in de vluchtelingenkampen.

“All is Fair in the Global War On Terror”?

“All is Fair in the Global War On Terror”?

Facebook stukje naar aanleiding van Geertruid Peene, “‘Mogelijke Israëlische oorlogsmisdaden in Gaza lastig te bewijzen'” NOS online, 2 November 2023 (https://nos.nl/collectie/13959/artikel/2496383-mogelijke-israelische-oorlogsmisdaden-in-gaza-lastig-te-bewijzen?)

Ik probeer de logica van Knoops (cum suis?) te doorgronden die gepresenteerd is in het NOS online artikel van 2 november 2023 en eerder al op televisie.
«Het VN-commissariaat heeft het ook over “buitenproportionele aanvallen”, die kunnen duiden op oorlogsmisdaden. “Bewijslast aantonen van een mogelijke disproportionele aanval is echter complex omdat dit in hoge mate subjectief is”, zegt Knoops. De VN wijst specifiek naar het grote aantal burgerslachtoffers, maar een hoog aantal burgerslachtoffers wijst niet direct op een oorlogsmisdaad, zegt Knoops. Er wordt namelijk ook gekeken of het aantal burgerslachtoffers excessief is in verhouding tot het militaire voordeel dat men met de aanval wil behalen, legt Knoops uit.»
De aanvallers mogen dus zelf bepalen of hun acties excessief zijn of proportioneel. Fraai. Pas de logica eens toe op het bombardement van Rotterdam op 14 mei 1940. De Duitsers hebben daar een wezenlijk militair voordeel mee behaald want de weerstand van de Nederlanders haalde veel te veel vaart uit de Blitzkrieg. Met de “firestorm” in Rotterdam (nauwkeurig uitgedokterd in de experimentele bombardementen op, onder andere, Guernika in 1937) is doelgericht een klap gegeven op alle Nederlandse verdedigingsinspanningen. Chantage loont en betaalt zich uit in militair voordeel. Tot zover de rechtvaardigheid.
Laat ik eens, als historicus doch natuurlijk niet juridisch terdege onderlegd, andere volgens mij mogelijke implicaties doorlopen met de nu gaande genocidale aanval van Israel op Gaza in gedachten. Want in dit geval staat de burgerbevolking volgens mij nog in een slechtere positie, juridisch beschouwd, dan de stadsbevolking van Rotterdam op 14 mei 1940. Dat lijkt me te volgen uit de recente herformulering van de legitiem geaccepteerde “vijand”, de niet-statelijke strijders als vrijheidsstrijders of terroristen. (Zie eindnoot 1).
Door niet een natiestaat met een regulier leger als vijand aan te wijzen, maar een dubbelzinnige “groepering” in een burgerbevolking, “non-state actors”, is opeens die hele burgerbevolking zo goed als vogelvrij geworden; de tot vijand verklaarde leden van die bevolking (lees” “vrijheidsstrijders”), immers, komen uit het collectief voort en leven ook temidden van dat collectief. Op die manier wordt de hele burgerbevolking al gauw vanzelf beschouwd als menselijk schild –– zeker wanneer er in het strijdgebied onvoldoende ruimte is om fysieke afstand te bewaren tussen de strijders en de burgers (zie ook eindnoot 2). Een aanvallende militair commandant met een genocidale opdracht (inmiddels overduidelijk aangetoond), die dus sowieso vergelding zoekt met collectieve bestraffing en vervolgens, met een al dan niet geheime agenda, nog een stap verder wil gaan, kan vervolgens iedereen straffeloos doodmaken. “Straffeloos” omdat het militair voordeel van degene die de genocide beoogt te plegen altijd opweegt tegen het aantal “onschuldige” slachtoffers. Hoe hoog ook. En ik begrijp van Mr. Knoops dat de beoordeling van proportionaliteit dan toch afhangt van de inschatting die de aanvallende commandant maakt van het militair te behalen voordeel. Altijd prijs. Zolang je maar “terroristen” blijft roepen.
Het Internationaal Recht lijkt mij stelselmatig te zijn gedegenereerd (al zullen juristen betogen “ontwikkeld”) door de erkenning, vanaf George W. Bush, van oorlogs-verklaringen aan “vaag” (“arbitrair”, “ambigue”) omschreven vijanden die door natiestaten op een lijst van terroristen konden worden gezet. Het nieuwe adagio zou ik samenvatten als: All is Fair, kennelijk, in the Global War On Terror. Zie hiervoor Sean R. Roberts, The War on The Uyghurs. China’s Campaign Against Xinjiang’s Muslims, Manchester University Press, 2020. Roberts demonstreert hoe de “Global War On Terror”, zoals verklaard in reactie op de aanslagen van 11 september 2001, heeft geleid tot een soort koehandel (“horsetrading”) tussen staten die allemaal verschillende groeperingen van niet-staatgebonden personen op de internationaal erkende lijst van terroristen kon krijgen. De Chinese Volksrepubliek kreeg de Oeigoeren op die lijst en heeft de notering gebruikt als vrijbrief voor hun vervolging (ibid., inz. 11). Een en ander maakt deel uit van een ingewikkelde juridische thematiek (bijvoorbeeld aan te duiden als “Non-State Actors and International Humanitarian Law”). Ik zou daartoe moeten lezen: Liesbeth Zegveld, “Accountability of Armed Opposition Groups in International Law”, Cambridge University Press, 2009; dat heb ik helaas nog niet gedaan.
Eindnoot 1. Voor (de militaire betekenis van) het bombardement op Rotterdam, zie bijv.: Herman Amersfoort & Piet Kamphuis, red., Mei 1940. De strijd op Nederlands grondgebied, NIMH, Uitgeverij Boom Amsterdam 2012, inz. 369-379. Of, verhalend en deels gebaseerd op mondelinge geschiedenis: Aad Wagenaar, Rotterdam mei ’40: de slag, de bommen, de brand, Just Publishers Rotterdam 2009.
Eindnoot 2. Over dat vermeende gebruik van de burgerbevolking als menselijk schild door Hamas: de strijders kunnen moeilijk NIET temidden van de bevolking staan (a) waar ze zelf deel van uitmaken (als niet-statelijke verzetstrijders) en (b) waar ze moeilijk fysiek veilige afstand van kunnen nemen gezien de beperkte ruimte en de hoge bevolkingsdichtheid. Bovendien meen ik sowieso dat het al snel onzinnig wordt om in verband met bombardementen op stedelijke gebieden te spreken van een menselijk schild. Daar is sprake van zodra soldaten geconfronteerd worden met een vijand die hen direct bedreigt zich verschuilend achter gijzelaars. Zoals gebeurd is in de meidagen 1940 bijvoorbeeld bij vliegveld Ockenburg of bij de laatste bestorming van de Grebbenberg (Amersfoort & Kamphuis, op. cit., 279).

Weest gewaarschuwd, Mark & Dilan!

Ter attentie van Mark Rutte en Dilan Yeşilgöz-Zegerius citeer ik graag een verklaring van een politiek-beleidsadviseur, opgeleid aan de Harvard Kennedy School of Government, Sara El-Yafi, oorspronkelijk naar eigen zeggen uit Libanon. 

“Before I go, I would like to leave a message to the international community, particularly to president Emmanuel Macron, president Joe Biden, prime minister Rishi Sunak, all of the moguls behind those media corporations in the west. You are the architects of unspeakable horror. You are the embodiment of gross incompetence and sadistic cruelty. Your legacy in the history books will forever brand you as enablers of the genocide of one of the world’s most impoverished, defenseless, and vulnerable populations. You have collectively turned their living into a horrifying extermination camp, offering inexplainable support to one of the most hyper, militarized and ruthless armies on the planet. Your weapons, your funding, your unwavering political support, and your lies have been instrumental in the unspeakable slaughter and devastation that we are forced to witness. This is a stain on your conscience that can never and should never be erased.”

Weest gewaarschuwd, Mark en Dilan! 

Het citaat is mijn transcriptie van de conclusie van een videopresentatie van 21 october 2023 (noot 1) waarin Sara El-Yafi de Israelische uitleg weerlegt van het bombardement van het Al Ahli Hospitaal te Gaza. De hele analyse is zeer de moeite waard om te volgen, vooral ook in het verlengde van de vele verwijzingen die ik een paar dagen geleden al gaf over, inderdaad, de waarschijnlijkheid van de explosie van een vliegtuigbom met een ontsteker die op een bepaalde afstand van het doel wordt geactiveerd hetgeen het gebrek aan een inslagkrater zou verklaren (Joint Direct Attack Munition, waarvoor zie noot 2). 

      Zij gaat bij haar verklaring uit van dezelfde wetenschap waar sommige journalisten en historici eerder op hebben gewezen, namelijk, het besef dat de raketten van Hamas niet bijster veel schade hebben toegebracht omdat ze dat eenvoudigweg ook niet kunnen. Het zijn “primitieve” raketten (noot 3), “equivalenten van vuurwerk”, volgens Norman Finkelstein (zie noot 4), die eigenlijk de functie hebben van een “SOS” signaal, een schreeuw om hulp, begrip en aandacht, en tegelijkertijd een uiting van de vastbeslotenheid om zich te blijven verzetten (“sumûd”, zie noot 5) tegen de onbeschrijflijke onderdrukking en verdrukking die, zoals vaker samengevat, neerkomt op stapsgewijze genocide (Pappé’s “incremental genocide”: zie noot 6). 

   Volgens haar berekeningen zijn er tussen 2001 en 2023 in totaal slechts –– hoe erg ook –– 69 slachtoffers gevallen ten gevolge van maar liefst zo’n 36.000 Palestijnse raketten (inz. Qassam). Het Iron Dome defensiesysteem beslaat slechts 10 jaar van deze periode en verandert volgens haar weinig aan het gemiddelde van één dode op 500+ raketten voor de periode 2001-2023.  Dat blijkt ook uit de stabiele verhouding van 1:300 in een kortere tijdspanne vlak vóór en vlak na de inzet (zie noot 7). 

      De geringe militaire effectiviteit van de Palestijnse raketten, altijd afgevuurd in reactie op bijzondere misdaden van Israelische zijde, is een belangrijk symptoom van de asymmetrie in de strijd die toch ook, om meerdere redenen, nimmer een “oorlog” kan worden genoemd (noot 8). 

     Het is dan ook een gevaarlijke fictie dat Israel werkelijk het gevaar zou lopen door Hamas en hun medestanders in zee te kunnen worden gedreven of door de Palestijnen “van de kaart” te worden geveegd (zoals de Zionisten wel bezig zijn geweest te doen vanaf in ieder geval 1948). Israel heeft geen “hulp” nodig voor verdediging, maar kan dat misschien wel gebruiken voor de volbrenging van de door deze staat bewust in gang gezette genocide. Israel heeft het recht zich te verdedigen? Er komt slechts sporadisch een aanval vanuit de Palestijnse bezette gebieden of het concentratiekamp Gaza. De Qassam raketten zijn geen werkelijke bedreiging, zeker niet voor het “voortbestaan” van de staat Israel. En wanneer we op het nieuws horen dat er een vluchtelingenkamp moest worden gebombardeerd, of een moskee, een school of een ziekenhuis, omdat Hamas bezig zou zijn een nieuwe actie voor te bereiden, moeten we even goed nadenken wat voor soort actie de strijders nu nog zouden kunnen uitvoeren. De Gazastrook is inmiddels potdicht. Er kan geen uitval meer komen. Er is alleen nog vuurwerk. Israelische zelfverdediging? Nee, het is wraak. Waar de Israeli mee bezig zijn, telkens wanneer ze naar eigen zeggen weer eens “het gras maaien” in Gaza, is de uitoefening van pure vergelding en ethnische zuivering.

     Jaap Hamburger, de voorzitter van Een Ander Joods Geluid, ging in op deze perversiteit tijdens zijn toespraak op het Chasséplain te Breda op 22 mei 2021: “‘To mow the grass’, ‘het gras maaien’, dat is de onschuldig klinkende uitdrukking die circuleert in militaire kringen in Israël, om de periodieke aanvallen op Gaza aan te duiden, en te rechtvaardigen. 2008/’09, 2012, 2014 en nu 2021, bommen en granaten over Gaza, alles tegen de achtergrond van een permanente, wurgende blokkade. Het gras maaien, hier wordt iets gruwelijks benoemd en tegelijkertijd krijgt dit de schijn mee van iets onschuldigs. Het is het mechanisme waarmee arrogantie [en] sadisme wordt verhuld. Israël als de boosaardige tuinman van Gaza. Deze uitdrukking ‘het gras maaien’ verraadt, nee, bewijst dat er sprake is van intentioneel handelen; het wachten aan Israëlische kant is op een aanleiding en elke aanleiding hoe dun en gezocht ook, die propagandistisch kan worden uitgebeend, volstaat om de ‘grasmaaiers’ er op uit te sturen, over zee, uit de lucht, vanaf het land. De ‘raketten van Hamas’ […] waren het excuus waarop gewacht werd.” (Noot 9).

 

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Noot 1. Sara El-Yafi, “Analysis about the bombing of Al Ahli Hospital” op Facebook Video (https://www.facebook.com/watch/?v=296609443156400), of op  Instagram (https://www.instagram.com/reel/Cyp18JVMbIJ/). Ze is politieke adviseur (https://saraelyafi.com/who-are-you/)

Noot 2. Channel 4 News over de voorlopige conclusies van Forensic Architecture, Earshot en de NGO Al Haq: “Human rights investigators raise new questions on Gaza hospital explosion” (https://www.youtube.com/watch?v=MVQALHmgo8U). Verder: Redactioneel, “Who Bombed Al-Ahli Baptist Hospital: Three Investigations Offer Answers”, The Palestine Chronicle, 21 October 2023 (https://www.palestinechronicle.com/who-bombed-al-ahli-baptist-hospital-three-top-investigations-offer-an-answer/). Over het mogelijk gebruikte wapensysteem: Sethat Tutak, “Absence of craters in Gaza hospital attack suggests use of ‘proximity fuse’: Ammunition specialist”, Anadolu Agency, 19 Oct 2023

(https://www.aa.com.tr/en/world/absence-of-craters-in-gaza-hospital-attack-suggests-use-of-proximity-fuse-ammunition-specialist/3025513#)

Noot 3. Ilan Pappé, Ten Myths About Israel, 2017, 132. En zie volgende noot. 

Noot 4. “Norman Finkelstein: The “Big Lie” About Gaza is That the Palestinians Have Been the Aggressors”, Amy Goodman’s interview met Norman Finkelstein voor Democracy Now!, “The War and Peace Report”, 19 Januari 2018 (https://www.democracynow.org/2018/1/19/norman_finkelstein_on_the_big_lie). “They’re fireworks. They’re enhanced fireworks.”, stelt Finkelstein ter aanduiding van een van de vele kleine leugentjes en verdraaïngen die tesamen de Grote Leugen vormen: “they’re not rockets. The problem is […] that Hamas and Israel have a mutual stake in pretending they’re rockets. Hamas pretends they’re rockets so it can show its people armed resistance works. «See how afraid they are of us?» And Israel pretends they’re rockets so it could say, «We’re acting in self-defense.» But they are not rockets. They’re just enhanced fireworks.” (vanaf tijdcode circa 05:00).  In zijn boek Norman G. Finkelstein, Gaza. An Inquest into its Martyrdom, University of California Press, Oakland, California 2018, 206-207, 223-228, 243 (“enhanced fireworks or «bottle rockets»”), 257-271 en 318-319 (over de primitieve rakketten en de imprecieze mortieren). Cf. Rashid Khalidi, The Hundred Year’s War on Palestine. A History of Settler Colonialism and Resistance, 1917-2017, Metropolitan Books 2020, 221-227

Voor de overlevingsstrategie “sumûd”, zie Helena Lindholm-Schulz, with Juliane Hammer, The Palestinian Diaspora. Formation of Identities and Politics of Homeland, Routledge, Londen en New York, 2003, 106-107, 238. 

Noot 6. Het concept van “incremental genocide” of “continued genocide”, zoals gemanifesteerd tijdens de herhaaldelijke aanvallen op Gaza volgens de zogenaamde Dahiya (Dahiyya) doctrine, was door Ilan Pappé al eerder ontvouwd in het boek dat hij met Noam Chomsky had geschreven over de collectieve bestraffing van Gaza in december 2008 en januari 2009:  Voor zijn gebruik van de term, zie verder Ilan Pappé, “Israel’s incremental genocide in the Gaza ghetto”, The Electronic Intifada, 13 Juli 2014; id., The Biggest Prison on Earth. A History of the Occupied Territories, 2017, bijv. 214-225; id., Ten Myths About Israel, 2017, bijv. 113, 130. Cf. A. Clare Brandabur, “Roadmap to Genocide”, Nebula , Vol. 5, Issue 3, 2008. Of ook Ramzy Baroud, “Incremental Genocide: A Brief History of Israel’s Violence Against Palestine”, Toward Freedom. Global Reports. Grassroots Perspectives, 17 Januari 2018 (https://towardfreedom.org/story/archives/west-asia/incremental-genocide-a-brief-history-of-israels-violence-against-palestine/)

Noot 7. Norman G. Finkelstein, Gaza. An Inquest into its Martyrdom, University of California Press, Oakland, California 2018, 206-207. 

Noot 8.  Gideon Levy, The Punishment of Gaza, Verso, New York en Londen, 2010: o.a. 19-21 (“Who Started It?”, 9 Juli 2006); 32-34 (“A War on Children”, 2 September 2007); 35-40 (“The Children of 5767”, 27 September 2009, op p. 35, over de periode September 2008 tot September 2009: “ninety-two Palestinian children were killed (fortunately, not a single Israeli child was killed by Palestinians, despite the Qassams)”). Cf. Dries van Agt, Een schreeuw om recht. De tragedie van het Palestijnse volk, De Bezige Bij, Amsterdam 2009, 289. Voor de diskwalificatie van het woord “oorlog” van Israel tegen Gaza of Hamas in Gaza, zie Levy, op. cit., 108-112 (“War By Any Other Name”, 16 Januari 2009). En zie Ilan Pappé, Ten Myths About Israel, 2017, 130-137. 

Noot 9. De toespraak van Jaap Hamburger, voorzitter van Een Ander Joods Geluid, is kennelijk voorgedragen tijdens de manifestatie van 23 mei 2021 op het Chasséveld van Breda en is gepubliceerd op de Facebook pagina van “Hart voor Palestina” (https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=3968117599970373&id=627110297404470&paipv=0&eav=AfaJym6GuLVciQLfR-GITM72n47wtzWs54IfPUMoUSmePNYZy1ahBuAOwarMQ51JXio&_rdr). Voor mijn opname van een andere toespraak van Jaap Hamburger, zie de video “Palestinian Lives Matter, Amsterdam 14 juni 2020” (vimeo.com/429072335)

“Het bleekgezicht spreekt met gespleten tong.”

“Het bleekgezicht spreekt met gespleten tong.”
Onno Eichelsheim, commandant van de nederlandse Strijdkrachten, stelt vast(Buitenhof 22 October 2023) dat we “natuurlijk” NIET kunnen toestaan dat er land wordt ingepikt van een soevereine staat door een agressor. Hij heeft het dan over Oekraïens land dat door de Russische Federatie wordt ingepikt. Mooie woorden. Twee minuten daarvoor sprak hij nog zijn begrip uit voor het militaire handelen van Israel. Heeft de staat Israel niet ook gewoon land ingepikt van een staat die volgens internationale afspraken (1948, 1967, 1973, 1993) soeverein had moeten zijn? Israel’s verdrijving (en vernietiging) van de Palestijnen is een voortdurend proces.

“Academische vrijheid in troebele tijden”

Pal staan achter Israel? Denk nog maar eens even goed na.
Deze week hebben we allemaal 1000 meningen gehoord en gelezen. Ik ben zelf druk geweest met, behalve de kroniek, diverse publicaties, zowel minder recent als actueel, van deskundigen als Norman Finkelstein, Noam Chomsky, Gideon Levy, Ilan Pappé, Jonathan Cook en David Hearst. Vandaag verwijs ik naar de duiding van de actuele catastrofe door de Associate Professor of Holocaust and Genocide Studies (MAHG) and Endowed Professor in the Study of Modern Genocide van de Stockton University in New Jersey. En ik heb een eindnoot over Joseph Massad. Het thema van vandaag is “academische vrijheid in troebele tijden”.
Raz Segal’s videointerview op Democracy Now: «Raz Segal, an Israeli expert in modern genocide, calls Israel’s assault on Gaza a textbook case of “intent to commit genocide” and its rationalization of its violence a “shameful use” of the lessons of the Holocaust. Israeli state exceptionalism and comparisons of its Palestinians victims to “Nazis” are used to “justify, rationalize, deny, distort, disavow mass violence against Palestinians,” says Segal.»
Segal’s geschreven opiniestuk: https://jewishcurrents.org/a-textbook-case-of-genocide (zie onder voor citaat conclusie).
De stafleden van het “Master of Arts in Holocaust and Genocide Studies (MAHG) program” publiceren vaker hun visie op lopende zaken die betrekking hebben op genocidale contexten (https://www.stockton.edu/graduate/mahg-statements.html), zoals bijvoorbeeld over de Israëlische aanvallen op Jenin begin dit jaar (https://www.stockton.edu/…/MAHG_Statement_Jan_2023_B.pdf)
Wat betreft de geldigheid van de kwalificatie “genocide” merken critici dikwijls op dat “intentie” daarbij van belang is en bewezen moet worden. Hierop stel ik de volgende observatie voor: “It is a tenet of law that «the doer of an act must be taken to have intended its natural and foreseeable consequences” (Norman G. Finkelstein, Gaza. An Inquest into its Martyrdom, University of California Press, Oakland 2018, 119 plus n. 9). Dus volgens een fundamenteel geldend principe in het strafrecht en internationaal recht wordt een handelen of nalaten beschouwd als “intentioneel” indien de gevolgen ervan redelijkerwijs te voorzien waren.
In dit geval is het bewijs van genocidale intentie sowieso snel geleverd. Ik citeer hiertoe de conclusie van Segal’s geschreven opiniestuk: “Israel’s genocidal assault on Gaza is quite explicit, open, and unashamed. Perpetrators of genocide usually do not express their intentions so clearly, though there are exceptions. In the early 20th century, for example, German colonial occupiers perpetrated a genocide in response to an uprising by the Indigenous Herero and Nama populations in southwest Africa. In 1904, General Lothar von Trotha, the German military commander, issued an “extermination order,” justified by the rationale of a “race war.” By 1908, the German authorities had murdered 10,000 Nama, and had achieved their stated goal of “destroying the Herero,” killing 65,000 Herero, 80% of the population. Gallant’s orders on October 9th were no less explicit. Israel’s goal is to destroy the Palestinians of Gaza. And those of us watching around the world are derelict in our responsibility to prevent them from doing so.” (https://jewishcurrents.org/a-textbook-case-of-genocide).
Ik wijs in het tweede deel van mijn “post” ook graag op het glasheldere opiniestuk van Joseph A. Massad (auteur van o.m. Islam in Liberalism, 2015) –– een in mijn ogen voortreffelijke academicus –– dat hem de roep tot zijn ontslag van de Columbia University te New York heeft opgeleverd; de schandelijke petitie, die academische vrijheid bedreigt, loopt momenteel nog bij Avaaz en staat vanmorgen al op bijna 50.000 handtekeningen. Zijn artikel: “Just another battle or the Palestinian war of liberation?”, The Electronic Intifada 8 october 2023 (https://electronicintifada.net/…/just-another…/38661). Een artikel over de gevolgen ervan op de website van Middle East Eye (waarin Massad zelf regelmatig publiceert): “Israel-Palestine war: Columbia professor faces calls for removal after op-ed analysis on war”, Middle East Eye, 16 October 2023 (https://www.middleeasteye.net/…/israel-palestine-war…)
Tenslotte betuig ik mijn spijt over het besluit van Kauthar Bouchallikht om zich niet langer kandidaat te stellen voor lidmaatschap van de Tweede Kamer; zij was de parlementariër van mijn keuze in zowel de vorige als de komende Tweede Kamerverkiezingen.

Francesca Albanese: “in the name of self-defence, Israel is seeking to justify what would amount to ethnic cleansing”

Persbericht VN, 14 October 2023: “UN expert warns of new instance of mass ethnic cleansing of Palestinians, calls for immediate ceasefire”

Verklaring van Francesca Albanese, UN Special Rapporteur on the situation of human rights in the Palestinian Territory occupied since 1967.
“There is a grave danger that what we are witnessing may be a repeat of the 1948 Nakba, and the 1967 Naksa, yet on a larger scale. The international community must do everything to stop this from happening again,” the UN expert said. She noted that Israeli public officials have openly advocated for another Nakba, the term for the events of 1947-1949 when over 750,000 Palestinians were expelled from their homes and lands during the hostilities that led to the establishment of the State of Israel. The Naksa, which led to Israel’s occupation of the West Bank and the Gaza Strip in 1967, displaced 350,000 Palestinians. “Israel has already carried out mass ethnic cleansing of Palestinians under the fog of war,” the expert said. “Again, in the name of self-defence, Israel is seeking to justify what would amount to ethnic cleansing.” (https://www.ohchr.org/en/press-releases/2023/10/un-expert-warns-new-instance-mass-ethnic-cleansing-palestinians-calls?)

Jac Lirb boven het rampgebied van Zeeland en Zuid-Holland in februari 1953

Hulpverlening na de de watersnoodramp van 31 januari 1953 en 1 februari 1953. Foto boven: twee Fairchild Packet “Flying Boxcar” toestellen van de USAF op marinevliegkamp Valkenburg speciaal voor de gelegenheid van de hulpverlening aldaar gedetacheerd (Leger Film- en Fotodienst LFFD, NIMH 2158_084064). Foto midden: een dropping van voorraden en hulpgoederen op een gemarkeerd voetbalveld van Colijnsplaat (foto Gerard de Fouw, Historie Gem. Noord-Beveland, https://www.noord-beveland.nl/verhalen-over-de-watersnood). Foto Onder: “Watersnoodramp 1953. Een dropping van hulpgoederen … in het door de ramp getroffen gebied vanuit een Amerikaanse Fairchild C-119 Flying Boxcar” (Leger Film- en Fotodienst LFFD, NIMH 2155_047600).

Jac J.G. Lirb, mijn vader, heeft als dienstplichtig militair deelgenomen aan de hulpverlening na de grote overstromingen in Zeeland en Zuid-Holland in februari 1953. Hij stond onder bevel van de Materieel directeur Luchtmacht Technische Zaken DMLu te Den Haag, Scheveningen. Jac heeft in totaal 33 uur gevlogen, achter elkaar door, met, zoals hij me op 9 maart 2007 vertelde, “alleen wat koffie tussendoor”. Ze hebben hulpgoederen en materieel uitgeworpen met een ratjetoe aan toestellen: Dakota, Lockheed Neptune [zie noot: hij bedoelde waarschijnlijk de Lockheed Harpoon] én Fairchild Packet (“Flying Boxcar”). Mijn vader is in ieder geval met twee vluchten meegegaan in de Lockheed. Daarin zaten dan 10 man. Mijn vader zat achterin. “Achterstevoren “flares” uitwerpen”, zei hij, “moeilijk –– je maaltijd kwam naar boven. Ik had geen ervaring. Ik vlieg achteruit. Ik ziet zo’n klein luikie. Dit moest open en dat was dan een hoop geluid. Contact van de flare uittrekken en gooien.”  Met die “flares” konden ze de locatie van hulpbehoevenden  markeren en belichten. Vanuit Valkenburg zijn andere Nederlanders gevlogen met de Dakota’s. Het lijkt erop dat Jac in die 33 uur ook is meegegaan met de Fairchild Packet “Flying Boxcar” van de USAF: “de kont kon eraf om 7 rubberboten uit te gooien naar een ieder die in een boompje zat, waarvan je dacht «hoe komt die in Godsnaam nog van die boom af?».” Het is op de onderste foto nét of we de magere Sjakie op zijn rug zien. Maar dat zal toch een Amerikaan zijn geweest. “Met die rubberboten was een heel typische ervaring”, zei hij. “De Amerikanen liepen los rond maar wij zaten vast.” Volgens een collega was er dan ook een Amerikaan uit het (andere) toestel  gevallen. “Die is later gered.”

 

Jac Lirb’s zandzak van 1953. (Eigen foto uiteraard)

Wij  hebben in de berging nog een legergroene zandzak van 1953 opgevouwen liggen. Een mooi aandenken.

Eindnoot. Pa had het over de Lockheed Neptune, maar die zou pas tegen het eind van het jaar aan de Marine Luchtvaartdienst worden geleverd ter vervanging van de Lockheed Harpoon. Het lijkt erop dat mijn vader –– hoewel zelf een vliegtuigconstructeur ––  zich het vliegtuigtype verkeerd heeft herinnerd. “Tijdens de watersnoodramp in 1953 fungeerde een Harpoon als verbindingsvliegtuig boven het noodgebied.” (https://ipms.nl/artikelen/nedmil-luchtvaart/vliegtuigen-l/vliegtuigen-l-lockheed-harpoon). De Harpoon had inderdaad een positie voor een staartschutter, vanwaaruit Jac dan de flares zal hebben uitgeworpen (zie foto).

Lockheed Harpoon van de MLD (Nationaal Archief)

 

Voor literatuur: Adri P. van Vliet en Willem J.J. Geneste, Operatie Noach. De hulpverlening door de Koninklijke Marine en de Watersnoodramp van 1953, Instituut voor Maritieme Historie te Den Haag, Den Haag 2003

 

 

“Het schip Aarde dreigt door overbelasting naar de kelder te gaan.” (1971)

Citaat van de dag: Leeuwarder Courant, 29 juni 1971

“OP EEN ZINKEND SCHIP?

WIE MET OPEN OGEN in deze wereld rondkijkt, heeft alle reden om pessimistisch te zijn over de toekomst. […] Kille computers zijn vaak nog somberder over de toekomst dan de zwartste onheilsprofeten: Een studiegroep van het beroemde Massachusetts Institute of Technology heeft de toekomst tot het jaar 2100 met computers „berekend.” Zij voorspelt een onafwendbare ramp door bevolkingsgroei, milieu-vervuiling en voedselgebrek. De meeste maatregelen om deze ramp af te wenden zullen averechts werken. De mensheid groeit naar een catastrofe toe. […] De studiegroep meent, dat bevolkingsgroei en industrialisatie snel het punt naderen, waarop de aarde het niet meer kan verwerken. Misschien leven we nu wel in de gouden eeuw, waarin de levensstandaard niet alleen hoger is dan ooit tevoren, maar ook hoger dan ooit in de toekomst. De industrialisatie verstoort het leef-milieu van de aarde meer dan de bevolkingsgroei. De hoog ontwikkelde industrielanden blussen zichzelf uit — of door uitputting van hun hulpbronnen, of door strijd om die hulpbronnen en over milieu-vervuiling. Het schip Aarde dreigt door overbelasting naar de kelder te gaan.

      Om deze ramp op langere termijn te voorkomen moeten op korte termijn al harde maatregelen worden genomen. De milieu-vervuiling zou moeten worden gehalveerd, de investeringen met veertig procent verminderd, het geboortencijfer met een derde en de voedselproductie met een vijfde, zeggen de computers. De levensstandaard zou drastisch omlaag moeten, vooral in de rijke landen. Juist die landen schroeven echter de levensstandaard het hardst omhoog. Zo groeien we regelrecht naar een verstikkingsdood toe, mag men de Amerikaanse computers geloven.

        Het lijkt er dus op, dat we in plaats van naar een betere naar een steeds slechtere wereld toe groeien. leder normaal mens kan de wereldwijde problemen zien, voelen en ruiken, die om een wereldomvattende aanpak schreeuwen. Even duidelijk is, dat de volkeren-gemeenschap nog een jungle is, waarin het barbaars toegaat. Het is bijvoorbeeld ten hemel schreiend, dat er ondanks alle techniek en communicatie nog nooit een wereldrampendienst is, die overal ter wereld bij rampen snel en doeltreffend in actie kan komen.

       De Russen en Amerikanen zijn bezig met afspraken over het redden van mensen in de ruimte. Intussen gedragen deze beide supermachten zich als miljoenen mensen beneden op aarde in nood zijn nog middeleeuws en gaan kleine naties hen voor. De rijkste en technisch machtigste landen zijn de grootste vervuilers van de aarde. De machtigste geestelijke organisatie op aarde, de RK Kerk, belemmert een doeltreffende aanpak van de geboortenbeperking. Het lijkt soms, of we met elkaar bezig zijn, het schip Aarde zo snel mogelijk tot zinken te brengen. Toch zijn er enkele tekenen van hoop op een betere toekomst voor de wereld –– De VS en de Sovjet-Unie blijven praten over de beperking van de grootste directe bedreiging van de mensheid, de atoombewapening. Zij verkennen stilzwijgend elkaars grondgebied met satellieten. China gaat weer behoedzaam meespelen in de volkerengemeenschap. In het Midden-Oosten wordt niet meer gevochten. De oorlog in Vietnam is aan aflopende zaak. Europa groeit met horten en stoten naar meer eenheid. Er zijn 26 jaar verstreken sinds de tweede wereldoorlog — een record in deze bloedige eeuw.

      Zeker, er zijn sinds 1945 al weer acht miljoen mensen gedood onder „kleinere” oorlogen en het mensdom geeft jaarlijks 700 miljard aan wapens uit. Maar de mensen worden zich deze waanzin beter bewust, de jeugd voorop. De supermachten ervaren de grenzen van hun macht. Het besef groeit dat de keuze is: óf met elkaar leven, óf met elkaar ondergaan, de tijd van de reuzen, die over continenten en werelden wilden beslissen is voorbij: Na de Gaulle, Stalin, Churchill, Mao en Nasser komen Nixon, Pompidou Brezjnef, Heath, Tsjoe-en-Lai en Sadat — de „kleine reuzen”.

       Er lijkt enige nuchterheid, redelijkheid en bescheidenheid te groeien. De idealisten en revolutionairen ervaren, dat zij niet in één generatie wereld en samenleving kunnen hervormen. Het zal bij stukjes en beetjes moeten, met vallen en opstaan. Maar de mogelijkheid lijkt aanwezig om naar wat meer vrede menselijkheid en welvaart te groeien. Er is toenemende samenwerking tussen de naties op het gebied van de bestrijding van ziekten, misdaad en rampen en op het terrein van voedselvoorziening, communicatie, handel, verkeer, sport onderwijs en wetenschap.

     Natuurlijk gaat het te langzaam en is het te weinig. De mens is de natuur de baas geworden, hij moet nu zichzelf de baas worden. Hij is hardleers, maar hij kan leren. Hij blijft onberekenbaar en is alle computers te vlug af. Hij is onuitputtelijk in het vinden van antwoorden op uitdagingen — goede en slechte antwoorden. Het is één wereld of géén wereld. Het zou een betere wereld kunnen worden als de mensen zouden willen. Het schip Aarde vaart nog door tijd en ruimte. Maar er is geen tijd te verliezen. Het jaar 2100 lijkt nog veraf, maar tussen nu en 2000 wordt beslist over de toekomst van deze aarde. Wat willen we? N.”

Leeuwarder Courant, 29 juni 1971 (https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010618758:mpeg21:a0012)

Toespitsing op de actualiteit

Mijn citaat van de dag is weliswaar lang, maar historisch interessant en actueel relevant. Veel mensen lijken deze week immers oprecht te zijn geschrokken van het onheilspellende rapport van de VN Intergouvernementele Werkgroep inzake Klimaatverandering (Intergovernmental Panel on Climate Change: https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg1/). Natuurlijk kan niet iedereen altijd alert en goed geïnformeerd blijven op de belangrijke thema’s die ons allemaal aangaan. En zoals een wijs poppetje in de Disney tekenfilm “Mulan” het wilde: “We kunnen niet allemáál de accupunctuur in!” Maar je moet wel jarenlang onder een steen hebben geleefd als je nu nog niet weet dat er iets goed loos is (Thierry?). En we mogen ons niet allemaal onder zo’n steen verschuilen voor de problemen. Onwetendheid en onverschilligheid worden vooral ondeugden wanneer ze het handelen en nalaten leiden van mensen die geacht worden zich in te zetten voor de publieke zaak en dus het algemeen belang.

     Uiteraard kom ik nu terecht bij Mark Rutte. De premier lijkt te menen dat er wellicht wel iets zou moeten worden ondernomen om het millieu wat te ontzien, maar hij wil niet dat we overdrijven: we moeten wel gewoon een leuk leven blijven hebben, met open haardjes, barbecues en Formule1 races. “We kunnen niet allemaal geitenwollen sokken gaan dragen”, LIJKT hij te hebben gezegd (maar zie de eindnoot voor zijn uitspraken). Deze bagatellisering is symptomatisch voor de struisvogelpolitiek van Neoliberaal Nederland: de ernst van het probleem wordt onderschat terwijl het uitreddende of oplossende vermogen van de toekomstige technologische vooruitgang wordt overschat. 

    Onder de struisvogels bevinden zich genoeg mensen die nu verrassing veinzen. Zeker en vast. Dan kun je te horen krijgen dat “we” allemaal even schuldig zijn aan de ellendige toestand waarin we ons bevinden. Het is in Nederland immers gebruikelijk om de schuld van de laakbare onwetendheid en onverschilligheid uit te spreiden over de hele bevolking. Zo zijn we allemaal tegelijk schuldig en is er verder niemand verantwoordelijk. Dit is het ziekmakend effect van het “polderen” –– iedereen was er bij toen “we” besloten dit of dat te doen of na te laten. Voor velen is dit misschien de essentie van de democratie, maar het is zuur voor de verstokte dissidenten in de onmachtige minderheid die ondanks hun gesputter er toch nooit in zijn geslaagd de meerderheid mee te krijgen om het roer te laten omgooien. Opeens zijn “we” allemaal even schuldig? Vertel dat de mensen achter Urgenda, de millieu-activisten, al dan niet veganistisch, en alle andere “human rights defenders” die zich inspannen voor sociale rechtvaardigheid en de bestrijding van armoede wereldwijd. De electorale minderheid dus. Want Nederland is een rechtse natiestaat, helaas. En zoals het rechtse mensen betaamt, roept men bij de confrontatie met onomstotelijk bewijs van schuld of verantwoordelijkheid al snel woorden in de strekking van “Wir haben es nicht gewußt”. 

Om te demonstreren dat niet iedereen zijn kop in het zand heeft gestoken, heb ik vandaag een column geciteerd van een mij onbekende journalist, “N.”, uit de Leeuwarder Courant van 29 juni 1971. Het citaat is een van vele kandidaten in de kranten uit de tijd dat (bijvoorbeeld) De Club van Rome regelmatig met de waarschuwingen kwam waarvan jongeren als ikzelf nog decennia later de acute stress voelden. Je zou zeggen dat zo’n demonstratie nodeloos ware. Maar ook ik kreeg deze week persoonlijk nog aangewreven dat ik éven medeplichtig zou zijn aan de huidige klimaatcrisis als alle andere Nederlanders, bij de gratie van het gedeelde burgerschap, ongeacht de persoonlijke verschillen in politieke keuzes en praktische levensstijl, zoals die gevormd zijn door onder andere reisarrangementen, eetgewoontes, energiegebruik, donaties, “publicaties” etc. Aldus dringt het dictaat van de meerderheid je ook –– geheel ten onrechte ––de medeplichtigheid op.

Noot. Mark Rutte beantwoordde op 24 april 2019 vragen van kijkers in een uitzending van “De Ochtend Show to go” op het YouTube kanaal van het AD: zo werd gevraagd waarom we zouden moeten toestaan dat de Formule1 races naar Zandvoort worden gehaald terwijl er ook subsidies worden verleend voor investeringen in schone energie. “Ja, je moet natuurlijk ook een beetje een leuk leven blijven hebben met z’n allen. Weet je, dat is wel het verschil met GroenLinks. Dan moeten we allemaal met geitenwollen sokken, en de kachel zachter en in een zwartwit-foto wonen.  Je moet ook nog met een allen een leuk leven blijven hebben en, Formule1, ja natuurlijk is dat vervuilend, maar het is niet dat die dingen de hele dag daar rondrijden. En er zal ook af en toe nog wel eens ergens een open haard gestookt worden en, weet ik veel, weet je, en een barbecue aan gaan. Alsjeblieft laten we ook wel gewoon ons leven blijven leven.’’ (transcriptie van het videofragment: https://www.youtube.com/watch?v=KQfIMQI2zD8; het AD online artikel: https://www.ad.nl/politiek/rutte-niet-doorslaan-met-klimaat-we-moeten-lekker-kunnen-blijven-barbecueen~aa20bc7a/ –– in dit artikel is de tekst geparafraseerd doch met aanhalingstekens weergegeven, zoals helaas gebruikelijk lijkt te zijn geworden in de journalistiek).