Oud-VS President Jimmy Carter is gisteren overleden op 100-jarige leeftijd. Hij wordt terécht alom geprezen om zijn inspanningen voor de bescherming en bevordering van mensenrechten wereldwijd. Dat doen ze allemaal in koor (Biden, Schoof, Macron, Koning Willem Alexander en zijn Argentijnse vrouw, George W. Bush, Barack Obama, Keir Starmer, de redactie van de NOS etc.) maar dan wel het liefst in algemene termen. Want Carter was uitzonderlijk nauw betrokken met het pleit van de Palestijnen, een zaak die hem vanaf de Camp David onderhandelingen van 1978 tot zijn sterfbed altijd heeft beziggehouden. Iedereen memoreert nu het feit dat hij een Nobelprijs voor de vrede heeft toegekend gekregen. Zijn bijdrage tot het vredesakkoord tussen Israel en Egypte durven ze wel te noemen. Maar zelden reppen de berichten en lofprijzingen daarbij over zijn kritiek op Israel en zijn zorgen over het lot van de Palestijnen (zie evenwel verwijzingen in eindnoot 1). Hij was zijn tijd vooruit, zeggen ze graag in verband met de plaatsing van zonnepanelen op het dak van het Witte Huis in 1979 –– Reagan liet die meteen weer weghalen bij zijn intrek. Klopt, hij was zijn tijd vooruit: reeds in 2006 beschuldigde Jimmy Carter Israel ervan een regime te hebben ontwikkeld dat neerkwam op Apartheid. Dat deed hij onder meer in zijn boek Palestine. Peace Not Apartheid (Simon & Schuster, New York etc. 2006, zie ook noot 2). Ja, het is natuurlijk betekenisvol dat lieden als Biden en Schoof daar liever niet de aandacht op willen vestigen.
.
Joe Biden noemde hem gisteren “a great humanitarian”. Yes, unlike you #genocidejoe!, Carter was een verdediger van mensenrechten.
.
Jimmy Carter was verreweg de beste, de meest eerlijke en wijze president die de VS in de na-oorlogse periode (misschien wel “ooit”) hebben gehad. Hier praat men graag over hem als een pindaboer die uit het niets kwam. Hij had het bestuur van het grote agrarische familiebedrijf op zich moeten nemen na de dood van zijn vader. Men denkt terug aan hem als een zwakkeling, een heikneuter, maar in tegenstelling tot al die oorlogszuchtige presidenten die na hem zijn gekomen was hij de enige echte militair met ook nog eens een gespecialiseerde technisch-wetenschappelijke opleiding (“the only President of the United States to have graduated from the U.S. Naval Academy”). Vóór hij “pindaboer” werd –– de autocorrectie wil daar steeds “pandabeer” van maken –– was hij de “executive officer, engineering officer and electronics repair officer” op een onderzeeboot en beoogd “engineering officer” van een van de eerste nucleair aangedreven onderzeeërs. In 1952 liet hij zich met groot gevaar voor eigen leven zakken in de radioactieve reactorkern van een Canadees nucleair laboratorium die op het punt van meltdown stond; hierbij heeft hij een heuse kernramp weten te voorkomen (noot 3).
.
•••••••••••••••••••••••••
.
Noot 1. Voor de tekortkomingen van Carter, zijn goede bedoelingen ten spijt, in de behartiging van het belang van het recht van zelfbeschikking van de Palestijnen tijdens de onderhandelingen van Camp David, zie: Rashid Khalidi, Brokers of Deceit. How the US has Undermined Peace in The Middle East, Beacon Press Boston 2013, pp. 3-7 inz.; idem, The Hundred Year’s War on Palestine. A History of Settler Colonialism and Resistance, 1917-2017, Metropolitan Books, New York 2020, 122, 135-137, 186-193, 205-206; Ilan Pappé, “The Oslo Mythologies”, hoofdstuk 8 in zijn boek Ten Myths About Israel, Verso, London 2017, 97-110; Noura Erakat, Justice for Some. Law and the Question of Palestine, Stanford University Press, Stanford 2019, pp. 90, 130ev). Jimmy Carter was naderhand klaarblijkelijk zeer bewust van de tekortkomingen van de Camp David Accoorden, die immers de kansen op zelfbeschikking van de Palestijnen eerder beperkt hadden dan bevorderd en die bovendien niet naar de geest of de letter door Israel zijn gerespecteerd. Teleurgesteld over de mogelijkheden en politieke prestaties van de Palestijnse Autoriteit, bleek Carter later dan ook zelfs bereid om in gesprek te gaan met Hamas (o.a. in 2010: https://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-3973370,00.html) en pleitte, met de gewezen premier van Ierland Mary Robinson, in 2014 voor de acceptatie van Hamas als legitieme (in ieder geval praktische) politieke vertegenwoordiger van het Palestijnse volk aan de onderhandelingstafel (( Voor de positieve reactie van de zijde van Hamas, zie Tareq Baconi, Hamas Contained. The Rise and Pacification of Palestinian Resistance, Stanford University Press, Stanford 2018, 149 met verwijzing in zijn noot 119).
“«The United States and EU should recognize that Hamas is not just a military but also a political force. Hamas cannot be wished away, nor will it cooperate in its own demise. Only by recognizing its legitimacy as a political actor — one that represents a substantial portion of the Palestinian people — can the West begin to provide the right incentives for Hamas to lay down its weapons. Ever since the internationally monitored 2006 elections that brought Hamas to power in Palestine, the West’s approach has manifestly contributed to the opposite result.» – wrote former US president Jimmy Carter and former Irish president Mary Robinson in Foreign Policy magazine.” (https://www.middleeasteye.net/…/carter-west-should…). Carter en Robinson wezen ook op de “need for international judicial proceedings to investigate and end these violations of international law” waarbij ze doelden op de door hen gespecificeerde oorlogsmisdaden en misdaden tegen de mens(gelijk)heid die Israel herhaaldelijk pleegde tegen de Palestijnen in Gaza (Jimmy Carter & Mary Robinson, “How to Fix It. Ending this war in Gaza begins with recognizing Hamas as a legitimate political actor”, Foreign Policy 4 augustus 2014, http://www.foreignpolicy.com/…/how_to_fix_it_jimmy…). Met deze eis van “accountability” was Carter dus óók al zijn tijd vooruit, de recente aanklachten van het ICC tegen Netanyahu en Gallant indachtig.
.
Noot 2. “The facts [van apartheid en onderdrukking] were known to activists, but revealed to the general public for the first time in Jimmy Carter’s book «Palestine: Peace Not Apartheid». They remain under wraps in media reporting and commentary” (Noam Chomsky & Ilan Pappé, edited by Frank Barat, On Palestine. Penguin Books 2015, p. 159).
.
Noot 3 : https://news.usni.org/…/jimmy-carter-39th-u-s-president… De heldhaftige en knappe ingreep in de kerncentrale is gelukkig wél gememoreerd in het artikel van nu.nl dat over Carter vandaag online is gekomen: