“Badmeester, word ik al bruin?” Dat ligt eraan. Heeft u wel genoeg frisse lucht genoten?
Tip voor mijn vrienden die weer, net als ik, een hele winter door zullen moeten komen. Vergeet de zon. Geniet van de frisse winterlucht en ge zult u kunnen verheugen over een mooie bruining.
“Dat men te letten hebben op het verschil der couleur van den bruinen landman, die in de zuivere buitenlucht verkeert, en van den bleeken stadbewooner, die binnen de muuren eene onzuiverer lucht inademt, terwyl hy, die in de gevangenis opgesloten is, nog bleeker aanzien verkrygt. Ik ontken hiermede echter niet den invloed, die de zonneschijn op de huid veroorzaakt, en die zich des zomers op veele menschen duidelijk laat zien, maar die ook des winters weder verdwynt en dus onbestendig is. Geen wonder derhalven, dat de Geneeskunst voor zwakke tedere gestellen het buitenverblyf boven het stadsleven aanpryst, en de kragten des lichaam door den invloed der lucht alleen doet wederkeeren; maar dit leerde ons de ondervinding, vóór dat wy het konden verklaaren.” (Anon., Algemeen magazyn, van wetenschap, konst en smaak, Vde Deel, IIde Stuk. D’Erven P. Meijer en G. Warnars: Amsterdam 1791, Koninklijke Bibliotheek, online geraadpleegd in PDF via Delpher, 912).
Die verklaring had de auteur van het encyclopedisch werk van 1791 gevonden in de scheikunde, in de overtuiging dat de “bruinwording” het effect is van de “loslaating der koolstof in de huid” tengevolge van de vlootstelling aan zuivere lucht, die nu eenmaal het meest aanwezig is in de warmste landen! (ibidem, 911).
“Ma che bella abbronzatura che c’hai!”